Svake godine u doba cvjetanja određenih biljaka milioni ljudi širom svijeta pate od sezonskog alergijskog rinitisa (SAR) ili polenske kijavice. Preosjetljivost na polen zavisi od alergenih karakteristika čestica polena, kao i od klimatskih uslova, te karakteristika podneblja gdje se živi.
Sezonski alergijski rinitis (SAR) definiše se kao sezonska alergijska bolest gornjih disajnih puteva. Uzrokuje je alergen – cvjetni prah (polen, pelud) drveća, trava i korova. Alergen koji udahnemo u osjetljivom organizmu uzrokuje alergijsku reakciju koja se ispoljava u vidu tzv. sezonskog alergijskog rinitisa.
SAR karakterišu sljedeći simptomi: vodenasta sekrecija iz nosa, kasnije često otok sluznice nosa i kongestija, ponavljano kihanje, svrbež očiju, ušiju, nosa i grla, suzenje očiju. Alergijski rinitis smanjuje koncentraciju, izaziva glavobolju, agitiranost i umor, utiče na radnu sposobnost i može dovesti do izostanka iz škole ili posla. Spomenuti simptomi mogu biti blagi i ne ometati svakodnevne aktivnosti, ili pak umjereni do teški, pri čemu se narušava kvaliteta života (negativan uticaj na spavanje i odmor, simptomi ometaju učenje i produktivnost na poslu, uzrokuje dodatne troškove za liječenje i sl.).
Simptomi alergije na polen najizraženiji su u periodu cvjetanja drveća, trava i korova. Za vrijeme sunčanih i vjetrovitih dana, te tokom jutra, viša je koncentracija polena u zraku. Kada je vlažno i kišovito vrijeme, kao i na početku i na kraju sezone cvjetanja, koncentracija polena u zraku je znatno niža. Smatra se da je nekada dovoljno prisustvo 20-30 polenskih zrnaca u jednom kvadratnom metru zraka da senzibilizira osjetljivu osobu.
Iako naizgled klinička slika SAR pokazuje sličnosti s običnom prehladom, među njima postoje izvjesne značajne razlike:
- Simptomi SAR ponavljaju se svake godine i obično počinju u rano proljeće, s cvjetanjem lijeske, zatim johe i vrbe, a kasnije breze.
- Kod SAR se kao simptom ne pojavljuje povišena tjelesna temperatura, za razliku od prehlade.
- Simptomi SAR obično traju nekoliko sedmica, a simptomi prehlade obično traju sedam dana.
- Promjena klimatskih uslova okoline utiče na poboljšanje simptoma SAR.
Farmakoterapijski pristup uključuje često primjenu lijekova, prvenstveno antihistaminika, za koje je neophodna konsultacija i preporuka ljekara prije upotrebe. Osim oralnih antihistaminika, u terapiji SAR često se primjenjuju i nazalni dekongestivi, uglavnom kod pacijenata s težim alergijskim rinitisom, gdje je nazalna kongestija veoma izražena (do dvije trećine pacijenata, posebno u subakutnom toku) i kada se preporučuje kratkotrajna upotreba topikalnih intranazalnih dekongestiva, koji djeluju brže i učinkovitije od oralnih dekongestiva, najčešće u obliku nazalnih sprejeva ksilometazolina. Kod najtežih slučajeva alergijskog rinitisa kao terapija se koriste kortikosterodina terapija. U nekim slučajevima pomoći može i imunoterapija kod koje se u liječenju primjenjuje alergen na koje je pacijent osjetljiv, a ovime se podstiče razvoj podnošenja alergena.
Kod pacijenata sa SAR kod kojih je potrebna duža primjena nazalnih dekongestiva ili kod kojih su “hemijski” dekongestivi kontraindikovani preporučena je primjena prirodnih hipertoničnih otopina, uz dodatak nekih komponenti poput lizozima, ektoina ili bakra. Upotreba vještačih suza ima pozitivne efekte na ublažavanje simptoma suzenja i svrba očiju.
Preporuke naših farmaceuta za ublažavanje simptoma sezonskog alergijskog rinitisa:
- Izbjegavanje alergena, izbjegavanjem boravka, a posebno fizičkih aktivnosti u otvorenom prostoru za vrijeme velike koncentracije polena u zraku. Nakon boravka u okolini u kojoj ste bili izloženi alergenima bilo bi poželjno odmah skinuti odjeću koju ste nosili, istuširati se i oprati kosu kako biste time smanjiti koncentraciju alergena u svom životnom okruženju.
- Ispiranje sluznice nosa fiziološkom otopinom poboljšava mukocilijarni transport, smanjuje otok nosne sluznice i ispira količinu upalnih medijatora u nosu.
Preporuke proizvoda koji mogu biti od pomoći za sluznicu nosa:- Lynase sprej za nos – Pogledajte proizvod
- Marissimo extra forte sprej za nos – Pogledajte proizvod
- AQUA MARIS sprej ektoin 20ml
- Ispiranje očiju rastvorima “vještačkih suza” čime smanjujemo svrbež i crvenilo očiju.
Preporuke proizvoda:- VIZOL S allergy kapi ect.2% 10ml
- MAKULIN dual action kapi oči 0ml
- Ukoliko se koriste tablete ( oralni antihistaminici, imunomodulatori) jako je važno da se redovno uzimaju tokom trajanja sezone alergije.
- Preventivno djelovati, pripremiti organizam za lakšu borbu sa alergenima, početi sa primjenom 30-60 dana prije početka sezone alergije.
Preporuke proizvoda za preventivno djelovanje:- Imunoglukan cps – Pogledajte proizvod
- Marsovci proimun acute kesice – Pogledajte proizvod
- Kalcij direkt kesice – Pogledajte proizvod
- Ulje crnog kima cps – Pogledajte proizvod
- BiVits kalcijum plus vitamin D tbl – Pogledajte proizvod
Kako bi proljeće proveli beza alergije, ili bar sa olakšanim simptomima, pripremite Vaš organizam na vrijeme. Za dodatne savjete i konsultacije, na raspolaganju su Vam naši farmaceuti.